Vorige week bezocht ik een bijeenkomst van theologen over technologische ontwikkelingen en hoe we daar vanuit ons geloof op zouden kunnen of moeten reageren. Dat is een heel breed thema en alleen daardoor al kan het eindresultaat van een dergelijke bijeenkomst niet meer zijn dan dat de deelnemers met een groter bewustzijn de zaal verlaten. Digitalisering speelt in de ontwikkeling van de technologie een heel grote rol. Voor deze column wil ik inzoemen op het thema big data. In toenemende mate leggen we in onze moderne wereld ongelooflijk veel gegevens digitaal vast. Deze digitale archieven blijven veel langer dan de papieren archieven bewaard en zijn door het internet voor vrijwel iedereen vanuit een comfortabele stoel thuis benaderbaar, ook door grote bedrijven. Linkedin, facebook, youtube en dergelijke zijn voor iedereen toegankelijk en worden soms ondoordacht door mensen zelf met de meest vreemde informatie geladen. De beveiliging van deze systemen is beperkt, hacking is een lonende bezigheid. Ook de overheid maakt van al die gegevens gebruik. Vaak is dat helemaal geen probleem en veel mensen denken dat ze niets te verbergen hebben en halen hun schouders op bij deze ontwikkelingen.
Maar als altijd is er een schaduwkant. Je bezighouden met Big Data kent inmiddels een aantal nieuwe beroepen. Specialisten die allerlei verbanden zien of menen te zien. En als altijd met dit soort ontwikkelingen leidt dat gemakkelijk tot onjuiste conclusies of worden die verbanden misbruikt. Ik denk aan het toenemende aantal gerechtelijke dwalingen en aan vreemde productaanbiedingen die je ongevraagd krijgt aangeboden. Juist deze dagen lezen we van het CBR dat regelmatig absurde keuringen eist en een AIVD die een jaren geleden gestopte relatie aangrijpt om het leven van een journaliste te ruineren.
Al in de bijbel lezen we van het vastleggen van gegevens. Deze weken staat het bijbelboek Esther op het alternatieve leesrooster in de kerk en daarin lezen we dat koning Ahosveros op aangeven van Haman een wet tekent waardoor op een bepaalde dag alle joden in het perzische rijk moeten worden gedood. Dat kan alleen maar door een geoliede administratie. Een dergelijke shoah die gelukkig uiteindelijk niet doorgaat is alleen met een goede administratieve vastlegging mogelijk. Maar ook David telt het volk en keizer Augustus doet hetzelfde rond de geboorte van Jezus met het ultieme doel greep op de belastinginkomsten te krijgen.
Het welzijn van mensen en hun belangen wordt daarmee ondergeschikt gemaakt aan andermans ideologie of commercieel belang. Het lijkt mij goed dat wij als volgelingen van Jezus op de werkplek waar wij geroepen zijn oog hebben voor deze technologische ontwikkelingen en dan zowel de positieve als de negatieve kanten daarvan belichten vanuit onze eigen vakbekwaamheid. En ook in de wereld van de big data blijven denken vanuit het welzijn van de individuele mens