Wat kan de mens veel!

Op de middelbare school heb ik veel natuurkunde gehad. Ik vond het allemaal niet eenvoudig. Maar een aantal basisprincipes uit de natuurwetten is me wel bijgebleven. Eén zo’n principe is dat als twee kolommen met elkaar verbonden zijn en je op één van die kolom duwt, de ander met de zelfde vaart omhoog gaat. Andersom werkt het precies zo.
In het bedrijfsleven zie ik vaak dat het tussen mensen ook zo werkt. Als iemand zichzelf omhoog probeert te werken, dan gaat dat vaak ten koste van de ander. De een omhoog betekent de ander naar beneden.
Wetmatigheden in de natuur zijn zo vanzelfsprekend geworden dat we ons er nog nauwelijks van bewust zijn. Wie denkt er na over de vraag of een bal nog wel naar beneden komt als hij die in de lucht gooit. Niemand toch?
In ons hele doen en laten zijn we vaak ook bezig om vooruit te komen. Omhoog. De menselijkheid maakt ook enorme sprongen vooruit. Denk maar aan de medische technologie. Onvoorstelbaar. Of de toenemende mogelijkheden van internet. De mensheid is tot veel in staat.
Het klopt dus wat de Psalmist schreef ‘U heeft hem – de mens – bijna een god gemaakt’ (Psalm 8 vers 6). De mogelijkheden van de mens lijken grenzeloos. En het is toch ook goed wanneer de mens van zijn capaciteiten gebruik maakt? Dezelfde Psalm beschrijft ook de opdracht voor jou en mij; zorgdragen voor wat ons is toevertrouwd.
Toch is het goed om de hele Psalm te lezen. Want dit is nog maar het halve verhaal. En dan kun je zomaar onbewust aan de kern voorbij gaan. Voor je het weet, werk je jezelf omhoog ten koste van de Ander. In onze samenleving zijn we er al aardig aan gewend geraakt om de almachtige Schepper stelselmatig weg te redeneren, Zijn macht te reduceren, alsof die natuurwetten uit de lucht zijn komen vallen.
Als je veel vertrouwen hebt in wat de mens kan, blijft er dan nog wel ruimte over voor God? Of durf jij jezelf gewoon een ‘sterveling’ te noemen?